Ślubuję ci miłość, wierność i uczciwość małżeńską oraz to, że cię nie opuszczę aż do śmierci – słowa przysięgi wypowiadane podczas przyjmowania sakramentu małżeństwa w dzisiejszych czasach zdają się tracić na wartości. Rzuca się je na wiatr, nie przestrzega, a planowanie ślubu czasem trwa dłużej niż samo małżeństwo. Na domiar tego, nie jest ono ani zgodne, ani szczęśliwe, ani tym bardziej trwałe. Związek kończy się burzliwym rozpadem, małżeństwo – rozwodem.
Jednakże kościół nie umożliwia rozwodu. Daje za to inne wyjścia. Jakie? Rozwiązanie sakramentu małżeństwa lub jego unieważnienie. Są to często żmudne i bezskuteczne starania, nie mniej coraz częściej się do nich ucieka.
W 2007 roku w Polsce złożono 10 tys. wniosków o uznanie nieważności małżeństwa od samego początku, czyli ponad trzykrotnie więcej niż w 2002 roku. W tym czasie wzrosła także skuteczność pozwów – z jednej drugiej na dwie trzecie. O czym to świadczy? W przeprowadzaniu „rozwodów kościelnych” pomagają prawnicy-kanoniści. Poradą służą za kilkaset złotych, natomiast prowadzeniem sprawy już za kilka lub kilkanaście tysięcy. Jest to więc dla nich opłacalny interes, tym bardziej, że ludzie częściej mają odwagę złożyć kościelną skargę powodową niż nasi przodkowie. Zachęca do tego również skuteczność prawników specjalizujących się w rozwodach .
W czym pomagają kanoniści? Określają, czy istnieją podstawy, by unieważnić małżeństwo. Poza tym w sądach kościelnych bronią tylko i wyłącznie adwokaci kościelni. Mogą to być osoby świeckie, pod warunkiem ukończenia prawa kanonicznego i zrobienia „aplikacji” kościelnej. Możliwość unieważnienia małżeństwa, a więc i pomoc prawników-kanonistów, jest korzystna zwłaszcza dla praktykujących katolików, którzy chcą na przykład przystępować do komunii, a brak rozgrzeszenia spędza im sen z powiek. Sakrament małżeństwa może być także rozwiązany – następuje to jedynie przez Ojca Świętego. Małżeństwo musi być jednak niedopełnione, co w dzisiejszych czasach z reguły wyklucza możliwość jego rozwiązania.
